Review: HDMI 2.1 - Ben jij toekomst bestendig met je apparatuur. 27/09/21

HDMI 2.1 kabels met 48Gb overdracht

Mediasluis verkoopt inmiddels al HDMI 2.1 kabels welke de volle 48Gb p.sec. overbrengen. HDMI voor UHD Omdat de extreem hoge bandbreedte van HDMI 2.1 met alle Ultra High Speed specificaties enkel gemaakt kunnen worden in lengtes tot 3 meter, zie normale HDMI 2.1, is er voor degene die langere lengtes nodig hebben dus deze Optische HDMI 2.1 variant, zie Optical HDMI 2.1. Dit zijn kabels die het signaal versturen via glasvezel in plaats van over koperaders, waardoor extreem lange lengtes mogelijk zijn zonder signaalverlies en dat met 4K 120 Hz, 8K,,eARC, Dynamic HDR, WCG en VRR en waardoor je weer vele jaren vooruit kan. Deze HDMI 2.1 kabels zijn volledige HDCP 2.3 compatible voor de volledige ondersteuning van UHD resoluties van 7680 x 4320 pixels wat 4x de resolutie van 4K (3840x2160) bedraagt en zelfs 16 x zoveel pixels als 2K (1920x1080).

De vorm van de connector (type A) is daarbij wel hetzelfde gebleven, maar de HDMI 2.1 techniek vereist een aangepaste opbouw en afscherming, om die ongecomprimeerde 8K of 4K beelden in 120Hz weer te geven. Hiervoor is tevens een bandbreedte nodig van 48 Gbps, wat een enorme verbetering is t.o.v. de 18 Gbps van de HDMI 2.0b kabels. Gelukkig is HDMI 2.1 wel ook backwards compatible en werken deze kabels dus gewoon nog perfect met je oudere apparatuur.

Ook is het weergeven van de verschillende dynamische HDR standaarden met een grotere kleurdiepte geen probleem meer zoals: 12 bit Dolby Vision en HDR 10+ of Rec. 2020/BT.2020 in een 48 bit kleurdiepte en 4:4:4 Chroma Subsampling.
Met deze HDMI 2.1 kabel is het zelfs mogelijk dat je TV zelf gewoon automatisch de juiste instelling kiest voor Auto Low Latency Mode.
Ook is het met HDMI 2.1 om met QMS – Quick Media Switching de vertraging die ontstaat bij het schakelen tussen verschillende bronnen of frame-rates te elimineren, zonder heel lang naar een zwart scherm te moeten staren.
Zo wordt eARC natuurlijk ondersteund met de meest geavanceerde bitstream audioformaten als DTS:X en Dolby Atmos en waar ARC nog weleens problemen kon geven, is dit bij eARC opgelost en lopen beeld en geluid door de automatische lip-sync-functie altijd perfect synchroon.
HDMI 2.1 is tevens ook erg gefocust op de functies die gamers nodig hebben zoals: VRR – Variable refresh rate, want veel games maken geen gebruik van een stabiele frame-rate. Deze hangt meestal juist af van de complexiteit van de scène.
Zo is er geen mismatch meer tussen de variabele frame-rate van de game en de stabiele frame-rate van je monitor. Dus geen screen-tearing meer (waarbij verschillende frames met elkaar verweven worden)
En zo vermindert ook QFT – Quick Frame Transport de latency, waardoor je kunt gamen zonder vertraging zelfs realtime in virtual-reality.

UHD Speler met HDMI 2.1

Qua 8K UHD-spelers met HDMI 2.1 is alles nog in ontwikkeling, maar als bron zijn er naast de streaming mogelijkheden via bv. YouTube vanaf een luxe Laptop of PC met HDMI 2.1, ook al vrij betaalbare HDMI 2.1 UHD spelers als zijnde Spel Consoles. Zo heeft Sony zijn PS5 en Microsoft zijn XBox-X, welke beiden al gebruik maken van HDMI 2.1 om in 4K 120Hz te kunnen spelen en waarmee je straks na een update 8K content kunt bekijken. Veel gamers hebben zo'n console al aangeschaft en het is raadzaam om daar een HDMI 2.1 kabel bij te gebruiken om bv. al in 4K 120Hz te kunnen gamen als je display dat toelaat.
Dit zijn vrij betaalbare alleskunners die eigenlijk niet mogen ontbreken in je bioscoop aan huis.

8K Projectors met HDMI 2.1

JVC heeft onlanks zijn nieuwe JVC DLA-NZ-Serie 8K projectors gelanceerd. Het mooie van deze nieuwe serie projectors is dat deze allemaal gebruik maken van een HDMI 2.1 board en daarmee daadwerkelijk ook de volle 8K informatie kan verwerken.

Zo komen de JVC DLA-NZ8 en NZ9 al aardig in de buurt van wat we willen zien met de UHD standaard. Met hun DCI filter geven deze projectors al de volledige DCI P3 standaard weer, zoals we dit nu al kennen van de bioscoop. Met hun Frame Adaptive HDR ziet ook het HDR er zeer volwassen uit. Door nu gebruik te maken van een BLU-Escent Laser Diode als lichtbron heeft deze JVC NZ-serie projectors nu een nog grotere lichtopbrengst welke dynamisch is in te zetten voor nog meer contrast.  JVC's geeft met zijn Native 4K DiLA Panelen een al onovertroffen diep zwart weer op het scherm met een zeer transparante filmische uitstraling. Door gebruik te maken van een geniale 8K eShift-X techniek waarmee de NZ8 en NZ9 de 8K informatie in 4 richtingen over het gehele beeld verdeeld, projecteren deze in een daadwerkelijke resolutie van 8K.  De NZ7 is JVC's 8K HDMI 2.1 instap Laser projector onder de €10.000, maar doet dit met zijn eSHift-8K maar in 2 richtingen en komt daarmee eerder uit op 6K. Ook mist deze het DCI filter waardoor hij maar zo'n 80% van de DCI P3 kleurdiepte haalt en heeft een wat lagere Contrast Ratio dan zijn grote broers.

Binnenkort is de JVC NZ8 in demo te bezichtigen bij Mediasluis.

UHD Projectiescherm

Een projectiescherm dat het UHD met al zijn glorie goed kan weergeven, moet eigenlijk zeer neutraal zijn. Het liefst nog ietsjes diffuus, zodat het geen reflecties vertoond en vanaf een brede positie bekeken kan worden. Dit geeft dan ook het zwart mooi weer met behoudt van alle schaduw details, waarbij het wit tevens volwaardig helder tot zijn recht komt. Er mag geen structuur in zitten dat rommelt met de pixels van de projector, om zo de hoge resolutie van 8K in alle rust weer te geven. Het moet natuurlijk ook kleurneutraal zijn, zodat je ISF-gekalibreerde projector zonder kleurafwijking tot zijn recht komt, en ook de WCG (Wide Color Gamut) van de UHD projectie op een juiste wijze kan weergeven.

Speciaal hiervoor heeft Joe Kane toen met Da-Lite samen een neutraal projectie doek ontwikkeld dat voorheen JKP affinity heette en nu via hun dochteronderneming Projecta als HD Progressive in Nederland wordt verkocht. Dit materiaal kan als het nodig is zelfs 16K projectie aan, dus laat het maar komen. Een eerder geschreven korte review over HD Progressive vind je hier:   
Review van Projecta / Da-Lite HD Progressive

Voorheen werd projectiedoek voornamelijk ontwikkeld om een inferieure projector te compenseren. Een projector met weinig lichtopbrengst had dan een doek nodig met hoge gain waarde of vlakjes om het licht te bundelen naar een richting, om dit licht te kunnen oppeppen. Bij een projector met een matige zwartweergave ging dit dan gepaard met een donker grijs doek om het zwart erbij te verdiepen.
Dit is nu verleden tijd, want de projectors van nu zijn gewoon waanzinnig goed en worden alsmaar beter.

* Nog steeds denken sommigen dat HDR draait om het weergeven van meer licht en willen dit alsnog weer gaan compenseren met een hogere gain, maar dat is onjuist. HDR betekent niet meer licht, maar meer details tussen zwart en wit. Je wilt dus niet weer ouderwets gaan kijken naar lichtvlekken en reflecties in het beeld, waarbij ook nog het zwart wordt opgelift naar grijs.

8K AV Versterkers met HDMI 2.1

Denon en Marantz hebben al een tijdje de HDMI 2.1 boards in hun 8K AV Versterkers zitten en zijn daarmee al helemaal klaar voor de toekomst. Met een overweldigend surround geluid geniet je bij deze Denon en Marantz AV Versterkers van al je favoriete 3D Audio-formaten zoals; Dolby Atmos, DTS:X, DTS:X Pro, IMAX Enhanced, Auro-3D en noem het maar op, maar doen dit allemaal wel met een 8K-ondersteuning via HDMI 2.1, HDCP 2.3 voor een uitzonderlijk scherpe en levendige filmbeleving en dat met een ingebouwde 8x-In / 3x-Out HDMI Switcher om al je nieuwe apparatuur te kunnen aansturen.
Allemaal hebben ze een built-in HEOS en spraakbesturing en hun topmodellen zijn zelfs uitgerust met uitgebreid afgestelde 13.2-kanalen.

Wil je echt iets bijzonders hebben, dan is dit misschien wel iets voor je,...
Omdat Denon al ruim een eeuw garant staat voor audio vakmanschap, presenteert Denon met trots zijn spectaculaire 110 jarige jubileum model de Denon AVC-A110 AV-Versterker, voor de echte Audiofiel. Het is een speciale Zilver-Grafiet 110 Anniversary Limited Edition AV-Versterker met geheel zwarte binnenkant, gietijzeren voeten, een koperen transformator plaat, een nieuw hoogwaardig zwart achterpaneel met speaker terminals en een speciale gebruikers garantie van 5 jaar.
Inclusief een Authenticiteitscertificaat met stempel van Denon's hoofdtechnicus, voor aan je muur,...  Jazeker, bij Denon zijn ze er zo trots op dat je zeer gemakkelijk de bovenkant eraf kunt schroeven om erin te kijken.

Maar dit is niet zomaar alleen een cosmetische upgrade van de AVC-X8500HA om extra geld binnen te halen. Om deze vlaggenschip Denon AVC-A110 uniek te maken is er zeer veel tijd en moeite in gestoken en zijn ze helemaal los gegaan qua fine-tuning met onderdelen van de hoogste kwaliteit, iets waar ze bij de gewone line-up modellen zoals het vlaggenschip en high-end topmodel de AVC-X8500HA niet aan toekomen wegens een gelimiteerd budget om met de competitie mee te kunnen.
Je zult een product als deze in de toekomst waarschijnlijk niet snel meer gaan tegenkomen bij Denon.

Bij Mediasluis zijn we er in ieder geval zeer blij mee.

Sony HT-A7000 Atmos Soundbar met HDMI 2.1

Ook Sony is intussen met een geweldige Dolby Atmos Soundbar op de proppen gekomen welke 2 HDMI 2.1 ingangen heeft en een HDMI 2.1 uitgang met eArc. Met een apart verkrijgbare SA-SW3 of SA-SW5 Subwoofer klinkt deze soundbar zeer overtuigend en na afstellen behoorlijk muzikaal ook. Voeg je hier de zojuist uitgekomen SA-RS5 Atmos achter speakers aan toe met zowel rechtstreekse alsook opwaarts gerichte speakers, dan zul je daadwerkelijk een complete 360 graden Dolby Atmos Surround soundbel ervaren. In mijn kleine 100% licht absorberende bioscoop waar ik de ISF-kalibraties doe, had ik namelijk geen plaats voor nog een Marantz AV Versterker, losse speakers en bedrading en had ik met deze set gewacht tot de RS5 uitkwam voor de complete rondom Atmos ervaring en ben ik nu enorm content met deze oplossing van Sony.

Dit is een zeer mooie luxe, dan wat prijzige oplossing als complete Atmos set, maar zeker de moeite waard. Eerder heb ik nog geen Atmos Soundbar gehoord welke zo'n mooi overtuigend geluidsbeeld weet neer te zetten. Natuurlijk heb je de indrukwekkende Sennheiser Ambeo nog, maar deze doet geen All Around Atmos en heeft ook geen HDMI 2.1 en werkt dus niet met de projectors van nu. Ook geven een losse AV Versterker en speakers je een nog betere ervaring, maar om dan Atmos te creëren in een kleinere ruimte is soms gewoon niet mooi te doen.

Voor wie dus geen kabels in zijn kleine slaapkamer / bioscoop wilt trekken, maar toch een volwaardige Dolby Atmos beleving wil ervaren en een projector heeft welke daadwerkelijk HDMI 2.1 verwerkt en er het geld voor overheeft, kan ik deze Sony HT-A7000 met SA-SW5 Subwoofer en SA-RS5 Back Surround Dolby Atmos soundbar set absoluut aanraden.

HDMI 2.1 Switchers

Om tussen meerdere 8K HDMI 2.1 apparaten te kunnen wisselen hebben zowel Denon als Marantz een 8K HDMI 2.1 Switcher uitgebracht met 3 Ingangen en 1 Uitgang. Het gaat hier om de Denon AVS 3 en de MARANTZ VS3003. Het gaat hier om een zeer compact apparaatje welke je goed bereikbaar kunt plaatsen om bv. even snel een spelconsole aan te sluiten, of meer HDMI 2.1 apparaten zodra deze uitkomen.

Conclusie

Er komt natuurlijk steeds meer 4K apparatuur uit bij vrijwel elk merk. Sommige merken halen dit net en anderen zijn al erg ver hierin. Als je nu iets nieuws wilt aanschaffen waar je al een tijdje voor hebt moeten werken en sparen, is het misschien verstandig om te kijken of je niet liever iets wilt kopen dat meer toekomstbestendig is. Laat je niet gek maken, ook niet door mij.  Dit stuk is meer om te laten zien wat er zoal speelt.

Natuurlijk weet je van jezelf natuurlijk het best hoe je kijk en luistergedrag is, of je films koopt om deze in de volle kwaliteit te zien of voornamelijk kijkt naar streaming, hoe belangrijk je het gamen vind met meer rust, wat ook afhangt van het formaat waarop je dit doet. Misschien hoeft dat voor jou allemaal niet zo en koop je juist liever iets dat niet zo vooruitstrevend is en daardoor vaak veel goedkoper. Maar kan het voor jou niet goed genoeg zijn en gaan de ontwikkelingen veel te traag voor je, dan wordt je misschien wel blij van de ontwikkelingen hierboven.

Hou Mediasluis goed in de gaten, want er komen straks weer reviews aan van de nieuwe projectors die komen gaan.