Review: Welke video projector is geschikt voor jouw thuisbioscoop 17/08/23

Zijn deze projectors wel geschikt voor jou?

De zwartweergave van een projector is natuurlijk niet alles. Naast de extra eisen die je misschien stelt aan dingen zoals het gemak van plaatsing, refresh-rate en lag-time voor gaming, zijn toch vooral dingen als de kleurweergave, scherpte, transparantie, of vloeiende beeldverwerking van je projector belangrijk. Ook de verwerking van het HDR of de kleurdiepte tijdens 4K-weergave verschilt per merk of projector. En niet alle projectors doen nog 3D. Op veel van die factoren heeft je omgeving minder invloed dan op de diepte van het zwart en de detail die wel of niet zichtbaar blijven. En wil nou juist het diepere zwart, waar alles mooi van af spat, met de daarbij behorende detaillering in de schaduw, iets zijn waarin een dure projector zich vaak onderscheidt ten opzichte van een goedkopere.
Dus, welk van deze serieuze thuisbioscoopprojectors is geschikt voor jou?

Als er wat licht op het scherm valt waarop je projecteert, dan is dat elke projector nog wel te compenseren via een zeer heldere video-mode, maar dat is natuurlijk een tijdelijke oplossing, want de kleuren van het beeld en de zichtbare details zijn door het omgevingslicht vrijwel nooit optimaal. Vooral niet met licht dat van buiten komt, omdat dit fluctueert en hier kun je een projector bijvoorbeeld ook niet op gaan kalibreren naar ISF standaard, want in zo'n geval kun je soms het resultaat van de meter tijdens een 30 IRE meting al zien veranderen. Kun je dat licht wat normaal op je scherm valt wel goed wegwerken of is het waar je scherm hangt in de avond wel goed donker, dan kom je al een heel eind.

Maar als je ook in de avond straatverlichting op je scherm hebt en je kunt of wilt hier niets aan doen, dan is zo'n Epson projector vaak nog wel te doen en soms een Sony projector, maar kun je een JVC projector beter maar uit je hoofd zetten. Want zo donker als dat je scherm op dat moment is, zo donker kan de zwartweergave van je projector zijn, wil dit tot zijn recht komen en wil je alle details in de donkere partijen kunnen zien. Het is namelijk best vervelend als je niet kunt zien wie er in de schaduw staat.
Heb je een lichte ruimte, maar kun je dit verduisteren, of is het in de avond wel goed donker, dan kan zelfs een JVC DLA-NZ8 zeer mooi werken.

* Wil je hier meer zekerheid in hebben, dan kun je tijdens een demonstratie bij Mediasluis je kijksituatie goed laten simuleren, door delen van de rolluiken gedeeltelijk of helemaal open te zetten en de verlichting aan te passen, om zo de projectors met wat donkere scenes alsnog even te vergelijken, zodat je kunt zien wat er van het beeld overblijft. Het is dan vaak wel handig om thuis in de avond nog even zonder verlichting te kijken of je elkaar nog kunt zien, of hoeveel je nog wel kunt zien.

DLP vs LCD of LCoS

Zoals je kunt zien staan er geen DLP projectors meer in de lijst. Dat komt, omdat de ontwikkelingen bij DLP projectors na de Dark Chip 3 qua contrast zijn blijven stilstaan, iets wat met hun eShift 4K techniek zelfs weer wat achteruit is gegaan. Zo kan DLP qua zwartweergave  niet meer goed meekomen met de LCD en LCoS projectors van nu, waarvan de meeste gewoon Native 4K zijn en een rustiger beeld produceren. Ook het zwartniveau van een twee keer zo dure 4K DLP projector blijft gewoon hangen op het niveau van een vrij goedkope instap LCD projector van bijvoorbeeld Epson. Als je gewoon een projector voor de lol wilt hebben, om af en toe een voetbal avondje of een game party met vrienden te hebben in een toch wat verlichte ruimte, dan is hier absoluut niks mis mee en ben je tegenwoordig ook niet zo duur meer uit. In zo'n omgeving oogt DLP ook best goed. Maar voor een beetje serieuze bioscoopervaring wil je toch wat meer en dan is de weergave van het zwart niet geheel onbelangrijk, omdat dit de bodem is waarvan de lichtere objecten moeten afspatten en wat bij een zeer diep zwart een behoorlijk dynamische, zeg maar 3-Dimensionale beleving kan geven (niet stereoscopisch bedoelt). 

Wel ziet het beeld van zo'n DLP projector er vaak heel scherp uit (afhankelijk van de gebruikte lens natuurlijk), omdat zo'n betaalbare DLP projector maar één beeld chip gebruikt. Een LCD of LCoS projector gebruikt 3 panelen met elk zijn eigen primaire RGB kleur (Rood, Groen en Blauw), welke over elkaar heen moeten convergeren, iets wat wel heel nauwkeurig op een 32ste van een pixel wordt gedaan, maar toch nooit zo 100% perfect kan zijn als een enkele DLP beeldchip. 

Veel DLP projectors hebben wel als nadelig bijeffect wel last van het RBE (regenboog effect). Dat komt door de combinatie van de kleurenwiel en het pulserende licht dat van de DMD Chip afkomt en door de kleurtjes van de schijf een kleurtint op het scherm tovert. Er zijn altijd wel mensen in je familie of vriendenkring die kleurtjes over het scherm zien verschieten. Mijn vrouw heeft daar enorm last van en loopt op een beurs snel voorbij de stands met DLP projectors, omdat ze gek wordt van al die rondvliiegende kleurtjes die zij ziet. Ze filtert er wel heel snel de meer rustige DLP projectors uit, maar blijft het toch zien en kan het hier thuis echt niet hebben. Om die reden raad ik altijd aan om je hele gezin mee te nemen als je ergens naar een DLP projector gaat kijken voor aanschaf, om er zeker van te zijn dat niemand een probleem heeft thuis.

Het plaatsen van zo'n DLP projector is vaak ook lastig, omdat deze meestal een Lens Shift mist, of deze vrij beperkt is en dan ben je aangewezen op de Keystone, wat ten koste gaat van de resolutie van je projector. Het gebruik van Keystone wil je in een serieuze bioscoop juist vermijden.

Hoe werkt zo'n DLP Chip precies?
Zo'n DLP Chip is een DMD (Digital Micromirror Device) en werkt als een spiegel dat bestaat uit kantelbare vlakjes en bevat van zichzelf dus ook geen kleur. In de bioscoop gebruiken ze een 3 Chip DLP projector, welke voor elke RGB kleur een eigen DMD Chip heeft, maar dit is voor thuis niet te betalen. Om bij een enkele DMD Chip DLP projector toch kleuren op het scherm te toveren gebruiken ze een kleurenwiel en als het een dedicated DLP video projector betreft, heeft deze vaak een 6x Speed Wheel met RGBRGB kleurvlakjes op de schijf. Alleen al een 1080P DLP Chip bevat al 2.073.600 kleine spiegeltjes (één voor elke pixel) die elk te kantelen zijn, zodat het licht van de lamp, LED of laser doserend door de kleurtjes van de Colorwheel heen straalt om een bepaalde kleurtint op het scherm te projecteren. Om een pixel licht of donker te krijgen of zelfs helemaal zwart, wordt dat licht van die pixel via zijn kantelbare spiegeltjes op een mat zwart plaatje gericht zodat die pixel gedimd of zelfs gedoofd wordt. Deze techniek werd jaren terug gezien als zeer contrastrijk en spectaculair, maar is intussen enorm achterhaald met de LCD en LCoS projectors. DLP Data-projectors hebben vaak zelfs maar een 4x Speed Wheel met op de kleurenschijf ook nog een helder wit vlakje (RGBWRGB), om zo extra veel wit licht tijdens spreadsheets te kunnen produceren, maar zulke projectors doen het minder goed voor video en een hele goedkope DLP Data Projector heeft vaak maar een 2x Speed Wheel wat zelfs dramatisch is voor wie gevoelig is voor het RBE.

Veel mensen hebben tegenwoordig OLED TV's en dan wil je niet alleen maar groot kunnen projecteren, maar ook niet al te veel inleveren op de diepte in het beeld. Ik bespreek hieronder dus niet zomaar alleen een plezier projector voor af en toe. Zelfs de instapper uit deze lijst kan al goed functioneren in een serieuze thuisbioscoop.

Epson EH-LS11000W Wit model

Epson heeft al heel lang de markt in handen van de serieuze thuisbioscoopprojectors in het lage prijs segment en dat is niet voor niets.  De vorige Epson EH-TW9400, was een groot succes en wordt nog steeds geproduceerd en verkocht, omdat deze voor zijn prijs een zeer mooi plaatje neerzet met een behoorlijk diepe zwartweergave, een hoge helderheid, vooral tijdens 3D en tijdens 4K weergave een DCI filter gebruikt voor een grotere kleurdiepte. Ook de prijs van een nieuwe lamp van Epson is zeer schappelijk en deze gaat nog vrij lang mee ook. Waar hij alleen in tekort schoot is dat deze niet zo'n vloeiende beeldbewerking heeft, maar zette je de Frame Interpolatie uit, dan zet deze wel een zeer nette 24P weergave neer, zoals je gewend bent in de bioscoop. Ook zijn 4K weergave laat ondanks zijn mooie kleurdiepte toch wel wat te wensen over, want met zijn Native 1080P panelen komt deze via zijn 2-voudige 4K Enhancement techniek niet verder dan 2,5K en het HDR is ook niet echt serieus te nemen, maar kon er bij zijn release nog goed mee weg komen.
Een uitgebreide review vind je hier: Review van de Epson EH-TW9400

Maar Epson heeft natuurlijk niet stilgezeten, want deze heeft met zijn Epson EH-LS11000W 4K Laserprojector meteen een hele mooie upgrade neergezet in een prijssegment waarin je niet snel iets beters zult vinden. Epson blijkt telkens weer moordend te zijn voor de concurrentie, die ook nu weer aan de slag konden gaan om hun prijzen te laten zakken. Geweldig voor ons consumenten, want met de Laserdiode als lichtbron was het voor veel merken reden genoeg om de prijs te verdubbelen.

Deze nieuwe compacte Epson LS11000W projector is behoorlijk stil, maar toch zeer helder met zijn Laserdiode als lichtbron. De weergave in het zwart gaat alleen niet zo diep als dat van de TW9400, omdat deze de panelen van de TW7xxx-serie gebruikt. Alleen gebruikt hij nu geen Iris meer om het contrast te verdiepen, maar een dynamische laser dimming techniek en hierdoor geeft hij een wat mooier en egaler plaatje op het scherm

Deze LS11000W is ook weer met een volledige elektrische lens bediening uitgevoerd, voor zowel Focus, Zoom en Lens Shift, die zo ruim zijn dat hij zeer gemakkelijk te plaatsen is. Ook heeft hij voor zijn videomodes en lensposities 10 geheugens die snel op te roepen zijn via je AB. Inwendig is deze projector opgebouwd rond een volledige HDMI 2.1 beeldverwerking, waarmee deze niet alleen alle bewegingen heel soepel laat zien, je kunt hem ook daadwerkelijk op beide HDMI 2.1 ingangen voeren met een 4K 120fps bron. Dus gamen met je X-Box X geeft een geweldige vloeiende ervaring, zonder enige schokkende verspringingen in het beeld hoe snel je ook in het spel om je as heen draait. De HDMI 1 in/Uitgang heeft tevens eARC, dus je kunt de projector HDMI 2 ingang uitrusten met een HDMI switcher en zo de projector als HDMI switcher gebruiken en het geluid via je projectors HDMI 1 poort naar je geluidsinstallatie laten lopen. Iets wat erg handig kan zijn als je een Sonos Soundbar hebt met 1 HDMI aansluiting.

Het 4K wordt weliswaar met native 1080P panelen via een 4K Pro-UHD techniek omgezet naar 4K, waarmee hij netto 3K produceert, maar dat is zeer overtuigend en je moet hem echt één op één vergelijken met een native 4K projector wil je het verschil zien. Je kunt deze 4-voudige e-Shift techniek ook niet meer uitzetten, zoals voorheen op de TW9400, omdat Epson de LS-serie als native 4K wil neerzetten. Tijdens UHD weergave ziet ook het HDR er vooral in lichtere scènes best goed uit. Het is daarom jammer dat Epson de optie voor een DCI filter heeft weggelaten, al zien de kleuren er tijdens 4K best goed uit.

Nog een pluspunt waarmee Epson de andere merken achter zich laat, is de garantie die ze op hun laser projectors geven van 5 jaar en 12.000 laser uren. Sony is hier uiteindelijk ook in gevolgd, maar JVC krijgt dat niet voor elkaar, wat best vreemd is voor een merk met elite projectors.

Je hebt voor die €3599 (adviesprijs) met deze Epson EH-LS11000W echt een prachtige projector die het best fungeert in je woonkamer als je niet zo goed kunt verduisteren.
Kan het beeld nog beter?
Absoluut, maar niet voor deze prijs.

Hier vind je een uitgebreide review van deze projector: Review van de Epson EH-LS11000W 4K Laser projector

Epson EH-LS12000B Zwart model

Veel dingen die ik hierboven besproken heb gelden natuurlijk ook voor de Epson EH-LS12000B, behalve dat de LS12000B als basis de panelen van de TW9xxx-serie gebruikt en hiermee een stuk dieper komt in zijn weergave van het zwart. De LS12000B is uitgevoerd met de zwart lederen looks en met een zilverkleurige lens ring, welke in een donkere omgeving beter tot zijn recht komt. Deze zwarte versie geeft ook zichtbaar meer licht dan zijn broertje de LS11000W met 268 Ansi Lumen in Eco Mode, maar met 554 Ansi Lumen in High Mode. De LS12000B  heeft ook een zichtbaar diepere zwartweergave, waardoor er meer contrast in het beeld zit en deze wat mooier overkomt dan de witte LS11000W versie. Met het extra diepe zwart in combinatie met de hogere lichtopbrengst zeker in High, komt ook de weergave van het HDR tijdens 4K veel beter tot zijn recht. Daar betaal je dan ook iets meer voor en of dat het waard is kun je zelf natuurlijk het beste bepalen. Dat is wel iets wat makkelijker wordt als de kleur van de projector zelf ook nog bepalend is.

* In mijn review hieronder van de Epson LS-Serie vind je bij het gedeelte over de Helderheid en van de Zwartweergave meer informatie hierover met vergelijk foto's.

Kan het beeld nog beter voor deze adviesprijs van €4999?
Absoluut,... maar je levert er wel ook wat functies voor in, want Epson geeft wel zeer veel mogelijkheden mee voor zijn geld.

Een uitgebreide review van deze projector vind je hier: Review van de Epson EH-LS12000B 4K Laser projector

Sony VPL-XW5000ES Wit en Zwart

De Sony VPL-XW5000ES, welke zowel in het zwart als in het wit leverbaar is, is zo'n projector die onverslaanbaar blijkt te zijn voor wat je ervoor neer telt. Dat was al bij zijn release, maar nu deze met €1000 is gezakt (van €5999 naar €4999 Adviesprijs) kan je er niet meer omheen, tenzij je budget dat echt niet toe laat. Het betreft een SXRD Laser Projector (Sony's benaming voor LCoS) en t.o.v. LCD geeft dit een enorm transparant plaatje op het scherm. Bij 2K zag je al geen raster meer en met Native 4K is dat helemaal verdwenen. Ook de kleuren komen net wat natuurlijker over ten opzichte van LCD en daardoor oogt een Sony projector heel analoog en filmisch. De weergave in het zwart gaat ook duidelijk een flinke stap dieper, waardoor alle lichte objecten veel meer van de achtergrond afspatten en dit geeft een zeer 3-Dynamisch effect. Niet te verwarren met 3D, wat er helaas niet meer op zit bij dit instapmodel. Er zit geen automatische Iris meer, dus om het zwart nog dieper te maken gebruikt Sony zijn Dynamic Laser Control en dat geeft een heel mooi en diep, maar vooral egaal plaatje op het scherm. Sony heeft op zijn projector geen HDMI 2.1 zitten en moet het met 4K 60P doen, wat eigenlijk nog steeds de standaard van nu is, omdat alle films en series hooguit op 4K 60P draaien en het overgrote deel gewoon 4K-24P is. Maar zijn Lag Time is behoorlijk goed en waar Sony echt mee uitspringt is de enorme vloeiendheid qua beeldverwerking, zeker nu met Sony's X1™ Ultimate Chip voor projectors, waardoor alles zo smooth als boter voorbij lijkt te glijden, iets.waarbij elk ander merk het nakijken heeft.

De nieuw ontwikkelde lens moet helaas wel handmatig worden afgesteld, maar is kwalitatief erg goed en geeft een beeld dat ontzettend scherp is. Ook heeft deze een mooi zoombereik van en een ruime Lens Shift, dus plaatsen is zeer eenvoudig en op een 16:9 scherm hoef je dat als het goed is maar éénmalig af te stellen. Maar zowel Epson als JVC hebben een groter zoombereik en ruimere Lens Shift, waarbij Epson nog het meest. Dus als dat iets is, wat erg belangrijk  voor je is,...

Vanwege het gebruik van Laser in plaats van een lamp wordt de projector veel minder heet en is hij daardoor niet alleen stiller geworden, maar zie je dat meteen ook terug aan de langere levensduur en het trage verloop van de panelen. Daarom heeft Sony zelf ook meer vertrouwen in zijn product en zijn ze uiteindelijk Epson gevolgd en geven ze nu ook 5 jaar garantie en 12.000 uur op de laser en dat ook nog met Sony's Primesupport Elite, waarbij ze de projector bij je thuis komen afhalen en terugbrengen als er onverhoopt iets aan de hand mocht zijn. Raar genoeg is dat iets wat JVC blijkbaar niet durft te doen op hun elite projectors.

Die laser helpt ook meer bij de helderheid van het UHD materiaal welke deze projector ontzettend mooi en scherp weergeeft, met een volwaardige 4K resolutie. Ook de HDR weergave is nu nog overtuigender dan voorheen via Sony's Dynamic HDR, al is het nog steeds geen Frame Adaptive HDR zoals bij JVC. Maar om dit te compenseren krijg je bij Mediasluis 3 gekalibreerde settings mee voor 4K HDR, zodat je alsnog een wat meer heldere Mode kunt kiezen tijdens 4K streaming waarbij de MetaData niet mee komt, zoals bij Netflix of Disney+ het geval is en daardoor vaak donkerder wordt dan nodig is.
Tijdens het weergeven van je UHD materiaal geeft deze Sony VPL-XW5000ES ook een zeer natuurlijke reproductie van kleur en dat zonder DCI filter. De kleuren tijdens het 4K komen visueel duidelijk dichter bij de DCI P3 kleurdiepte dan de Epson en JVC projectors zonder DCI filter. De enige projectors die dit beter doen en de kleurdiepte van UHD echt volledig in 100% P3 kunnen weergeven, zijn de JVC NZ8 en NZ9 projectors met hun DCI filter, maar die zijn flink duurder en bespreken we later.
Kwalitatief zet deze Sony XW5000 dus een zeer volwassen beeld neer in je bioscoop en zul je niet snel nog de behoefte hebben om naar de bioscoop te gaan. Ook in je woonkamer zul je veel plezier hebben aan deze Native 4K SXRD Laser projector, mits je wel kunt verduisteren, of wanneer het  in de avond wel goed donker is. Speciaal hiervoor maak ik ook voor 2K SDR materiaal tijdens de ISF-kalibratie een zeer heldere Mode aan op 80% laser sterkte, zodat je overdag de eventuele lichtinval kunt compenseren, of voor wanneer je gewoon een voetbal avondje geeft voor jou en je vrienden in een wat meer sfeer verlichte omgeving.

Een uitgebreide review van deze projector vind je hier: Review van de Sony VPL-XW5000ES Native 4K Laserprojector

Maar zoals eerder al gezegd, krijg je meer als je meer neerlegt, want er zijn namelijk projectors van JVC die nog dieper gaan in het zwart en het 4K HDR nog overtuigender neerzetten.

JVC DLA-NP5 Wit en Zwart

Wil je echt een projector hebben die met zijn zwart nog dieper kan gaan, zodat de overstap van het kijken op je OLED TV naar een levensgrote projectie niet zo schrikken is, omdat je er anders in het zwart op achteruit gaat, dan kom je automatisch bij JVC uit, met als instapper de JVC DLA-NP5, welke in het wit en in het zwart verkrijgbaar is. Dit is een Native 4K DiLA projector wat eigenlijk JVC's eigen benaming is voor LCoS welke net zo'n transparant plaatje neerzet als Sony t.o.v. LCD met een beeld dat zeer analoog en filmisch overkomt, maar zich onderscheid door zijn native veel diepere zwartweergave. Geloof me,... als je begint met een science-fiction film zoals Star Wars, waarbij de sterren echt fonkelen en van een gitzwarte hemel afspatten, dan begrijp je meteen dat zo'n JVC projector werkelijk een klasse apart is en door velen niet voor niets onder de elite projectors wordt gerekend. Omdat JVC native een veel dieper zwart neerzet dan zijn concurrentie, hoeft deze zijn Auto Iris Systeem niet zo heel ver in te zetten, wat een extra groot dynamisch effect geeft met een zeer hoog contrast in donkere scenes. Het is altijd erg grappig om tijdens een demonstratie met een Sony projector de klant al te horen vragen; "Kan dat zwart nog dieper dan?" en als ik dan overga naar een JVC projector, ze te horen zeggen; "Wow, dat zwart is wel heel erg diep. Ik had niet gedacht dat het nog zo'n verschil kon uitmaken."

Er zijn nu wat dingen verandert, want voorheen was het voor veel klanten vaak nog moeilijk om te kiezen tussen de enorme vloeiendheid van Sony's SXRD met een wat minder diep zwart en het ongelooflijk diepe zwart van JVC's DiLA welke toen nog juist weer minder vloeiend was, maar dat is nu verleden tijd, want de JVC projectors van nu zijn uitgerust met HDMI 2.1 welke de beeldverwerking doet met 48Gb per seconde in zelfs 4K-120P, waardoor meteen ook de vloeiendheid bij JVC enorm vooruit is gegaan en hierin dus niet echt meer onderdoet aan Sony.

JVC gebruikt ook een ontzettend goeie volglazen lens op zijn projector en dat zie je terug in een scherpte tot in de hoeken van je scherm met een zeer ruim zoombereik en zeer ruime Lens Shift (horizontaal-verticaal), wat plaatsen zeer eenvoudig maakt. Dit en met zijn 10 geheugens om alles in op te slaan en terug te roepen met je AB, is een Scope Scherm ook zeer goed te doen met deze projector. Als je die scherpte combineert met zijn Native 4K resolutie en de meest volwassen Frame Adaptive HDR verwerking t.o.v. de andere merken, dan heb je met deze projector niet zomaar eventjes een bioscoopje thuis, maar echt een kwalitatief zeer hoogwaardige 4K HDR Bioscooptheater, met een beeld waarvoor je echt naar een Dolby Cinema Theater zult moeten gaan, wil je geen spijt krijgen dat je de film niet gewoon thuis bent gaan kijken.

Je kunt met de ongelooflijke beeldkwaliteit en diepe zwart weergave van deze JVC NP5 tevens in 4K gaan gamen en dat in 120fps (Frames Par Second) zodat niets je nog uit die realiteit van je gamewereld zal halen. Als je in de wereld van dat spel heel snel om je heen kijkt, al sta je daar in een bos vol bomen, zul je totaal geen haperingen of verspringend beeld meer zien, wat je eraan kan herinneren dat het niet echt is. Dat doet de Epson LS-serie natuurlijk ook, maar niet met deze scherpte, niet met de volle 4K resolutie en zeker niet met deze zwartweergave. Dus als je in dat spel een zeer donkere grot in gaat, of wanneer het avond wordt in het spel, zul je op de Epson projectors meteen uit de realiteit worden getrokken, omdat het zwart dan toch wel veel te grijs is, maar bij een JVC projector heb je daar totaal geen last van en blijft het er allemaal heel echt uitzien. De Sony XW-projectors zitten er qua zwartweergave tussenin en deze hebben ook geen 4K-120P verwerking en een korte Lag Time of soepele Motion Flow is niet hetzelfde als 120 fps.

Wat ik ook erg kan waarderen en wat de andere merken in hun instap projector, of helemaal hebben weggelaten, is dat deze JVC DLA-NP5 gewoon nog steeds 3D kan projecteren en zelfs een hele serieuze 3D weergave neerzet op een 120" scherm, met veel licht en een ongelooflijk mooi diep plaatje. Zo mooi, diep en rustig zie je het 3D zelfs niet in de bioscoop. Nu met de 3D release van Avatar 2 'The way of water' en met alle oudere 3D films die nog steeds vrij betaalbaar te verkrijgen zijn, is dat echt geen overbodige luxe. Het feit dat je 3D materiaal met Native 4K panelen wordt geprojecteerd is ook niet verkeerd. De originele JVC 3D brillen hebben een aangepaste polarisatierichting die alleen werkt op de NZ8, dus voor de NP5 kun je beter de goedkopere Xpand X105 Lite RF oplaadbare 3D brillen gebruiken, die je het beste resultaat geven, met meer helderheid, veel contrast en minder ghosting.

Natuurlijk komt zo'n JVC projector pas echt tot zijn recht als het helemaal donker is. In een lichtabsorberende omgeving straalt hij echt helemaal, omdat hij in een omgeving met donkere bekleding minder last heeft van reflecterend licht dat terugvalt op het scherm. Maar ik heb aardig wat klanten die er in hun huiskamer echt heel blij mee zijn, omdat ze goed kunnen verduisteren of omdat het er 's avonds goed donker is. Je ziet dan toch echt wel een heel duidelijk verschil tussen een Sony projector en JVC projector. Overdag compenseren ze het eventuele licht met een heldere video Mode. Het is logisch dat je kamer donkerder moet zijn dan het zwart wat deze projector op je scherm projecteert, om zo de details in dat zwart nog van elkaar te kunnen onderscheiden, anders worden die details weg gewassen door het omgevingslicht en komt je projector niet tot zijn recht. Dus is het altijd wat te licht bij je thuis, dan zou je eerst kunnen checken hoe donker het precies in de avond wordt en hoeveel je dan nog om je heen ziet en dat hier bij de demonstratie kunnen komen nabootsen, om te zien of zo'n JVC projector nog winst gaat geven bij je thuis, of dat je het bij een Sony,- of zelfs een Epson projector moet houden.

Een minpuntje van de JVC NP5 is dat deze geen laser gebruikt maar een lamp, maar dat alleen omdat uit de ervaring van mijn klanten blijkt dat een JVC-lamp sinds de vorige N-serie niet meer zo lang meegaat als de lampen van zijn concurrentie, zodat de meesten van mijn klanten al rond de 1800 uur hun lamp willen vervangen. Best slordig, want de JVC lampen zijn met €499 best prijzig.
Nog een minpunt is dat ondanks dat JVC nu ook op zijn NP5 2+1 jaar carry-in garantie geeft, ze eigenlijk nog wat beter naar de concurrentie moeten kijken die met hun garantie nog meer vertrouwen in hun product laten zien en waarbij Sony al jaren hun projector zelfs komt afhalen en terugbrengen als er iets aan de hand zou zijn. Dus wat dat betreft is er bij JVC zeker nog ruimte voor verbetering. Wat meer hierover bij de NZ8.

Die paar minpuntjes wegen voor velen niet op tegenover de enorme kwaliteit die je met zo'n JVC projector in huis krijgt. En dan is dit pas de instapper van JVC hé, want het gaat nog verder. Tevens is JVC onlangs met €1000 gezakt op zijn NP5, dus van €6999 naar €5999 adviesprijs, is de garantie met een jaar verlengt zodat deze gelijk loopt met de NZ-laserprojectors en krijg je er ook nog een extra lamp bij cadeau. Dit om de strijd aan te gaan met Sony's XW5000 laserprojector, maar zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, heeft Sony daar wel al op gereageerd.

Een uitgebreide review van deze JVC NP5 projector vind je hier: Review van de JVC DLA-NP5 met HDMI 2.1 en 3D

Als je de kwaliteit van deze JVC NP5 wilt hebben maar dan met een laser als lichtbron en nog wat extra, dan komen we bij de volgende uit de lijst.

JVC DLA-NZ7 Zwart

Alles wat ik hierboven heb geschreven over de NP5, geld ook voor de JVC DLA-NZ7. Met deze NZ7 projector zet JVC niet alleen een NP5 neer met laser als lichtbron, maar geeft als extra ook nog een 8K-verwerking mee. Jazeker,... via zijn HDMI 2.1 met HDCP 2.3 kan hij niet alleen Native 4K-120P weergeven, maar ook 8K-60P materiaal ontvangen, verwerken en daadwerkelijk laten zien. Hier betaal je sinds kort gelukkig iets minder voor dan bij zijn release, omdat JVC onlangs zijn prijs heeft laten zakken met €2000 en de NZ7 van €10.999 naar €8.999 advies verkoop is gegaan. Je betaalt dus maar €3000 meer dan voor de NP5 die we hierboven hebben besproken?

Het voordeel van een laser als lichtbron is dat de NZ7 met zijn Blu-Escent Laser Diode meer licht geeft dan de NP5 lamp versie en is de NZ7 daarbij ook nog stiller. De projector wordt namelijk minder heet en daardoor is de koeling niet alleen stiller, maar neemt daarmee ook meteen de levensduur van de panelen toe, omdat deze niet uren achter elkaar door de hete lamp gebakken worden. Daardoor verlopen ze meetbaar minder snel qua kleur en contrast en hoef je ook minder snel terug te komen voor de gratis herkalibraties bij Mediasluis. Je hebt bij een laser projector ook minder zorgen over de uren of de drang om de projector bij een lange pauze uit te willen zetten, om deze te laten afkoelen.

Meer licht betekent ook meer helderheid tijdens je 3D projectie en dat is zeker waar. Ik ben dan ook erg blij dat JVC het 3D ook heeft toegevoegd op zijn NZ-laser projector. Dat ziet er op de NZ7 namelijk heel mooi, helder en contrastrijk uit. Waar je even rekening mee moet houden is dat de glazen van de originele JVC 3D bril een aangepaste polarisatierichting hebben, wat alleen goed werkt op de NZ8. Dus net als bij de NP5 kun je op de NZ7 beter de goedkopere Xpand X105 Lite RF oplaadbare 3D brillen gebruiken, welke je het beste resultaat geeft, met meer helderheid, veel contrast en minder ghosting. 

De JVC DLA-NZ7 heeft nu ook weer zijn oude getrouwe eShift techniek terug en niet alleen om de pixeldichtheid nog meer te vergroten, maar ook omdat hij hiermee daadwerkelijk een 8K signaal via zijn Native 4K panelen kan omzetten naar 8K. Dit doet hij door zijn panelen via eShift-8K zeer snel in 2 richtingen een halve pixel te verschuiven, om zo die 8K informatie over het scherm te verdelen. De snelle rekenaars zullen meteen zien dat je hiermee netto maar 5K kunt behalen en dat klopt. Toch zie je wel echt verschil in resolutie en detail. Je bent met de NZ7 eigenlijk net wat meer klaar voor de toekomst, al gaat zijn grotere broer de NZ8 in alles veel verder en ben je met die projector echt future-proof.

Met zijn native diepere zwart t.o.v. de concurrentie is dit een laserprojector die echt een mooi egaal diep plaatje op het scherm neerzet, dat verder gaat dan waar Sony met zijn SXRD laser projectors blijft hangen. In plaats van zoals op de NP5 een Auto Iris te gebruiken om het zwart te verdiepen en het contrast te verhogen, gebruikt deze JVC NZ7 laserprojector net als de laser projectors van de concurrentie een Dynamic Laser Control, wat een meer egaal plaatje neerzet. Maar toch vind ik de dynamische werking van de iris op de JVC NP5 een wat mooier resultaat geven, waardoor lichte details meer afspatten op de zwarte achtergrond, wat een groter contrast geeft. Bij een laser projector worden door het dimmen met de Dynamic Laser Control de lichte objecten, zoals sterren mee gedimd en dus ook donkerder en dat is op de JVC NZ7 niet anders. De NP5 geeft met een sterrenhemel duidelijk meer een wow-effect en zet zich echt apart van de rest. Natuurlijk heeft deze JVC NZ7 nog steeds een native dieper zwart dan de Sony SXRD projectors en valt Epson hierbij in het niet, maar deze NZ7 moet nu concurreren met zijn eigen JVC NP5 broertje. Dus als je van jezelf weet dat je helemaal niet zo veel uren per jaar kijkt, waardoor laser voor jou niet echt noodzakelijk is en je hebt niet de behoefte om wat van de toekomstige 8K ontwikkelingen mee te pakken, dan zou ik eerder de NP5 overwegen. Door dit te zeggen snap ik best dat het minder goed is voor mijn portefeuille, maar ik zie mijn klanten liever uitzinnig blij.

Wel krijg je op de JVC NZ7 een jaar langer garantie dan op de NP5.
Maar ook met deze garantievoorwaarden vind ik JVC bij zijn Laserprojectors achter de feiten aanlopen vergeleken met de concurrentie, want met 2 jaar + 1 jaar erbovenop (mits je op tijd registreert) en dat als Carry-In, doet JVC zo'n elite projectors echt te kort en dat geld helemaal voor de NZ8 en NZ9.

Een zeer uitgebreide review van de NZ7 vind je hier: Review van de JVC DLA-NZ7 8K HDMI 2.1 Laser Projector
En hier een review na zijn enorme firmware upgrade, wat hem echt tot een nieuwe projector maakt: Review na de Grote JVC upgrade via firmware JVC DLA-NZ7

Wil je echt een projector die praktisch future-proof is, echt alles uit de kan trekt en veel meer biedt dan de NP5, dan kom je uit op de grotere broer van de JVC NZ7, namelijk de NZ8.
Maar eerst komen we bij een projector van Sony die hier qua prijs nog tussen zit.

Sony VPL-XW7000ES Wit en Zwart

Dan zijn we hier aanbeland bij de Sony VPL-XW7000ES, de grotere broer van de hierboven besproken Sony XW5000, maar dan op testosteron. Ook deze high-end projector van Sony is in het wit en in het zwart verkrijgbaar. Qua filmisch plaatje oogt deze vrijwel gelijk aan zijn broertje en zul je in de 2K Low Laser Mode het verschil niet zien. Maar,... voor wie graag een Sony Native 4K SXRD Laserprojector wil hebben, maar ook graag 3D wilt projecteren, of voor wie nog meer licht nodig heeft om echt een veel groter scherm te kunnen vullen zonder aan kwaliteit in te boeten, is de Sony XW7000ES een echte uitkomst en stelt je hierin ook zeker niet teleur. De projector zelf is wel iets groter, dus hou daar bij een upgrade van een eerdere Sony projector rekening mee. Ook de lens is groter en meteen ook volledig elektronisch te bedienen. Daarbij kun je ook de lensposities in het geheugen opslaan en deze via je afstandsbediening snel weer op te roepen, zodat de projector automatisch de ratio van het beeld op je scherm aanpast, waardoor een Scope Scherm bij deze projector opeens wel goed te doen is. Ook de detaillering is met deze lens net weer wat beter, maar dat zie je echt alleen als je de XW5000 met de XW7000 één op één snel afwisselt. Maar wat gewoon vooral mooi is aan deze XW7000ES projector is dat hij veel licht kan geven en je daardoor echt enorm groot kunt projecteren, waardoor ook het 3D heel groot te projecteren is.

De diepte van het zwart is bij deze twee modellen gelijk en gaat dus net als bij zijn broertje de XW5000 niet zo ver als dat van de JVC projectors en de Dynamic HDR verwerking is dus best goed, maar ook niet zo volwaardig als dat JVC dit doet met zijn Frame Adaptive HDR. Wel verloopt het beeld op beiden nog steeds soepeler dan bij de andere merken, zoals we dat gewend zijn bij de Sony projectors en geeft de XW7000 zijn 3D weergave met nog meer licht dan dat de JVC projectors kunnen, dus ook hiermee laat Sony zijn concurrenten achter zich. Sony zet tijdens het 3D wel zijn Dynamic Laser Control uit, terwijl JVC wel gewoon zijn Iris op de NP5 en zijn Dynamic Laser Control op de NZ-serie blijft gebruiken en die geven daarmee kwalitatief toch wel het mooiste 3D plaatje op je scherm, waardoor dat ongelooflijk dynamisch bereik ook tijdens 3D te zien is. Maar ondanks dat, heb ik eerder toch niet zo mooi, rustig en helder 3D gekeken als met deze Sony VPL-XW7000ES. En dat is nu precies waarmee deze Sony Native 4K SXRD 3D projector met kop en schouder boven de rest uitsteekt.

Een uitgebreide review van deze projector vind je hier: Review van de Sony VPL-XW7000ES 3D native 4K SXRD Laserprojector

Maar bedenk wel, dat je voor een beetje meer al de JVC NZ8 kunt kopen die we hieronder gaan bespreken en al doet deze het 3D niet zo helder als deze Sony XW7000ES, het is wel een projector die ontzettend veel te bieden heeft.

Vandaar dat ik apart nog een vergelijk review heb geschreven tussen deze twee titanen van projectors, welke je hier kunt lezen: Sony VPL-XW7000ES vs JVC DLA-NZ8

JVC DLA-NZ8 Zwart

Dan zijn we nu bij een projector aangekomen die eigenlijk alles wel volwaardig geeft, zoals het hoort. Wat zo mooi is aan de JVC NP5, gaat hier nog een stap verder en waar de NP5 in NZ7 n tekortschiet, doet deze projector veel beter. We hebben het over de JVC DLA-NZ8 Native 4K DiLA Laser projector. Deze projector gaat met zijn Native Zwart weergave nog weer een stap dieper dan de NP5 en NZ7. Hij gebruikt wel ook de Dynamic Laser Control om het contrast dynamisch te verdiepen, maar hoeft deze niet zo heel ver te gebruiken als zijn concurrentie en zet dus een veel mooier plaatje neer. Alleen met een donkere sterrenhemel zien die sterren er op de NP5 nog steeds feller uit. Maar het beeld op de NZ8 oogt meer egaal en in de wat lichtere scènes doet de NZ8 het duidelijk mooier met een dieper zwart als achtergrond, waar alles mooi van afsteekt. Omdat het zwart van de JVC NZ8 van zichzelf al zo diep is hoef je niet per se de Dynamic Laser Control te gebruiken en kun je de Manual Iris, die er wel nog op zit, ook op een standje zetten waarin jij het beeld op zijn mooist vindt. Dan heb je een contrast in die sterrenhemel dat verder reikt dan die van de NP5 en waarbij de sterren gewoon zeer doen aan je ogen.

Deze JVC DLA-NZ8 is ook de relatief betaalbare laserprojector die het UHD materiaal echt volwaardig kan weergeven in de kwaliteit van wat je in het Dolby Cinema Theater ziet, al is de zwart weergave zelf op de JVC NZ8 nog beter als daar. De JVC NZ8 heeft ook een DCI P3 filter, mits je Color Profile op Wide zet en dan geeft hij de kleurdiepte van het 4K 100% volledig weer in DCI P3, net als in de bioscoop. De hogere lichtopbrengst t.o.v. de NZ7 heb je dan wel ook nodig, om dat filter iets te compenseren. Maar voor hen die soms het 4K juist met meer licht wilt zien geeft Mediasluis ook een ISF-gekalibreerde 4K Mode mee zonder filter. Het HDR ziet er fantastisch uit en via de Frame Adaptive HDR verwerking verwerkt de NZ8 het 4K HDR materiaal per frame aan de hand van de MetaData die met de film wordt meegestuurd en daardoor oogt je UHD materiaal net zo mooi als hoe ze voor het Dolby Cinema de film voortijdig aanpassen voor die projector.

Natuurlijk is ook de JVC NZ8 uitgerust met een HDMI 2.1 beeldverwerking in 48Gb per seconde en HDCP 2.3, waarmee deze ook het 4K met 120fps kan verwerken en weergeven. De meeste 4K films en series zijn weliswaar nog steeds 4K-24P en sommige hooguit 4K-60P wat momenteel eigenlijk de standaard voor UHD, maar gamers kunnen er nu wel al gebruik van maken via bijvoorbeeld hun XBox-X en dan ziet dat er met de diepte en kwaliteit van deze JVC NZ8 ongelooflijk spectaculair uit, zonder ook maar enige hapering in het beeld, hoe snel je ook beweegt of om je heen kijkt in het spel.

Maar ook de verwerking en weergave van 8K doet deze JVC NZ8 heel overtuigend en beter dan de NZ7, omdat de NZ8 een eShift-X 8K techniek gebruikt, wwlke zijn Native 4K panelen in 4 richtingen een halve pixel verschuift. Daardoor komt het 8K materiaal nog overtuigender op je scherm, met een netto 6K resolutie. Dat 8K is net zo overtuigend als dat het 4K is met de Epson LS-serie, dus je bent hiermee behoorlijk klaar voor de toekomst. Als je later ooit een native 8K projector hebt, dan zul je deze toch echt één op één naast je JVC NZ8 moeten zetten en snel moeten afwisselen om dat verschil te kunnen zien.

Dan mogen we natuurlijk niet vergeten dat de JVC NZ8 ook nog eens een waanzinnige 3D projector is. Nog nooit eerder heb je de 3D films in zulk een mooie kwaliteit gezien als wanneer je dat bekijkt via deze NZ8 met een mooie helderheid en zeer overtuigende diepte in het beeld (niet stereoscopisch) waardoor het in 2D al lijkt alsof je er echt bent. De NZ8 kan dit alleen niet zo GROOT neerzetten als dat de Sony XW7000 dat doet, maar kijken we uitsluitend naar de beeldkwaliteit, dan geeft de JVC NZ8 wel het mooiste 3D plaatje op het scherm. De meeste 3D films zijn gewoon nog steeds te koop en ook nog voor een lagere prijs nu en daarnaast is zojuist Avatar 2 nog uitgekomen in 3D. Ook zijn er heel wat personen die zelf fotograferen in 3D en heb je daarvoor zelfs een Nederlandse Vereniging van Stereofotografie. Voor het kijken naar 3D heb je bij de JVC NZ8 wel echt de originele JVC PK-AG3G 3D Brillen nodig. Dat zijn speciaal voor JVC aangepaste Xpand X105 Lite RF brillen met gedraaide polarisatiefilters. Met deze JVC 3D brillen oogt het 3D beeld zeer transparant en scherp en heb je vrijwel geen ghosting. Die brillen werken dus weer niet zo goed op de NP5 en NZ7, zoals ook de standaard Xpand brillen niet werken op de NZ8, want dan wordt het 3D beeld donkerder, troebel en minder scherp.

Met alle klasse die deze high-end JVC NZ8 projector laat zien, valt deze met zijn garantie weer van zijn voetstuk. Vooral op de NZ8 en NZ9 vind ik JVC met deze garantievoorwaarden veel te karig en hobbelen ze een beetje triest achter de concurrentie aan, want met 2 jaar + 1 jaar als je op tijd registreert en dan ook nog als zijnde Carry-In, zet JVC zichzelf bij deze modellen best voor schut. Klanten worden daar gewoon nerveus van. Waarom niet net zoals Epson en Sony gewoon 5 jaar en 12000 laser uren, waarmee deze merken laten zien dat ze vertrouwen hebben in hun product. Sony haalt zijn projector ook nog bij je thuis op als er iets aan de hand is en brengt deze na reparatie ook weer bij je terug. Dat doen ze al jaren zo en ze betalen zelf de kosten van de koerier, want daar hebben ze hun eigen verzekering voor. Dit probeer ik al jaren bij JVC door te laten dringen, maar dan zeggen ze, dat ik die service zelf maar op me moet gaan nemen. Jammer want ik vind de JVC projectors wel echt geweldig en dat is niet omdat ik er meer aan verdien, want ook de waardering naar de ISF-dealer is qua marge bij JVC een stuk lager dan wat standaard gebruikelijk is bij Sony, Epson en andere pro-sumer merken. Om die Carry-In te compenseren laat ik de klant tijdens zo'n garantie situatie kiezen of ze zelf naar DVS in Almere gaan of dat ze de projector bij mij afgeven en dan breng ik deze voor ze weg en haal die weer op.

We kunnen stellen dat de JVC NZ8 geen goedkope projector is, net als dat de Sony XW7000ES dat niet is. Maar als je echt een serieuze winst wilt behalen uit een projector, die verder reikt dan wat de JVC NP5 je kan geven, met een Native nog diepere zwartweergave, welke echt alles uit het UHD weet te halen, zodat je naast die Native 4K resolutie niet alleen een waanzinnig mooie Frame Adaptive HDR verwerking hebt, maar  ook nog een DCI P3 filter om daarmee de volle 100% DCI P3 kleurdiepte te verkrijgen, met die extra lichtopbrengst en een behoorlijk overtuigende 8K reproductie, waarmee je ook nog een geweldig 3D bioscoop hebt thuis, dan kun je toch niet om de JVC DLA-NZ8 heen. 

Deze projector is bedoeld voor diegene die voor minder geen genoegen neemt en gewoon het mooiste plaatje wilt hebben dat een projector kan geven, om de meest serieuze UHD 3D Theater te kunnen hebben thuis met wat er voor je zuurverdiende centen te koop is. Je kunt de JVC NZ8 wel ook in een huiskamer plaatsen, maar hiervoor geld hetzelfde als bij de NP5 en NZ7, dat hij het meest tot zijn recht komt als je goed kunt verduisteren, want het moet i.i.g. in de avond toch wel donkerder kunnen worden dan het niveau waarop het zwart van de projector op het scherm wordt weergegeven.

Een uitgebreide review van deze projector vind je hier: Review van de JVC DLA-NZ8 8K HDMI 2.1 3D Laser Projector
Met hier een review na zijn enorme firmware upgrade: Review na de Grote JVC upgrade via firmware JVC DLA-NZ7
En omdat ze qua prijs erg dicht bij elkaar liggen, hier een vergelijk review tussen deze NZ8 en de Sony XW7000: Sony VPL-XW7000ES vs JVC DLA-NZ8

Ja, er is een model dat nog een stap verder gaat en die gaan we nu bespreken, maar voor die extra winst zul je in verhouding flink wat meer moeten neertellen.

JVC DLA-NZ9 Zwart

Kan het beeld echt nog mooier? Jazeker kan dat. Maar voor dat verschil betaal je wel adviesverkoop €10,000 meer dan voor een NZ8. Maar heb je het budget ervoor en wil je gewoon de mooiste bioscoopervaring thuis, dan is het misschien interessant om je te richten naar de JVC DLA-NZ9 te kijken. Deze heb ik standaard niet in de demo staan, maar ik kan hem wel lenen als de interesse serieus is, om deze met de NZ8 te vergelijken. Zo is de al kwalitatief zeer goede lens van de NZ8 hetzelfde als die van de NZ7 en NP5, dus op dat gebied valt er nog wat winst te behalen. Zoals je misschien uit de fotografie wereld wel weet zijn kwalitatief zeer goede lenzen vaak erg duur en soms worden hier kosten noch moeite gespaard om er het beste uit te halen wat erin zit.

Nee, dit is niet een projector die je koopt om in een huiskamer te hangen. Het verschil tussen de NZ8 en deze JVC NZ9 ligt niet op zo'n duidelijk niveau dat je dit goed gaat zien in een huiskamer. Met rolluiken, of als het in de avond goed donker wordt, dan zie je dat verschil natuurlijk wel, maar heb je te veel reflecties in een lichte woonkamer, dan gaat die winst op dit niveau al snel verloren (op de scherpte na dan) en dat is niet waar je zo'n extra bedrag voor wilt neertellen. Want zoals de NZ8 al meer tot zijn recht komt in een donkere bioscoop, zal de NZ9 daar echt gaan stralen.

De JVC DLA-NZ9 is zo'n projector die alles biedt dat de NZ8 je geeft, maar dan nog beter. De NZ9 is zo'n projector waarin alleen het beste van het beste wordt gebruikt en met onderdelen die ze met de hand sorteren. Omdat ook het optische huis hierbij is aangepakt om de interne reflectie nog verder te verkleinen, geeft deze projector dus niet alleen meer licht, maar ook een nog dieper beeld op het scherm. Een groot onderdeel hiervan is dan ook de lens en als je de projector ziet of optilt, dan begrijp je meteen waar een groot deel van die extra kosten in zit. Maar ook het extra gewicht, want de projector kantelt meteen naar voren als je hem links en rechts in het midden optilt. Die waanzinnige lens is zichtbaar enorm veel groter dan die van zijn kleinere broertjes en steekt ook verder uit de projector en past dus ook niet geheel binnen de lens ring. Hou hier rekening mee als je hem precies in een kast gaat plaatsen, zodat je niet met de deur tegen de lens zelf tikt. De lens alleen weegt al 2,5 Kilo zwaarder dan die van de andere JVC projectors.

Deze lens laat door zijn zuiverheid meer licht door en heeft door de geweldige coating minder interne reflectie tussen alle lensdelen. Door die hoge kwaliteit geeft deze lens een algehele scherpte die duidelijk verder gaat dan die van de al mooie volledig glazen lens van de JVC NZ8, NZ7 en NP5 projectors. Je betaalt hier dus wel meer voor als voor een JVC NZ8, maar als je ze naast elkaar ziet projecteren, dan weet je dat deze JVC DLA-NZ9 de elite projector is van al deze projectors, welke je een meer heldere, nog dieper en vooral scherper beeld gaat geven in je bioscoop.

Om een goed beeld van deze JVC NZ9 te krijgen, kun je tevens deze review van de NZ8 lezen: Review van de JVC DLA-NZ8 geld ook voor de NZ9
En na de grote upgrade: Grote JVC projector upgrades via firmware JVC DLA-NP5, DLA-NZ7, DLA-NZ8 en DLA-NZ9